Ten rak bardzo późno daje objawy. Może wreszcie będzie szczepionka

W Wielkiej Brytanii trwają prace nad pierwszą szczepionką na raka jajnika. Naukowcy mają nadzieję, że prepatat pozwoli wyeliminować chorobę.

Pierwsza szczepionka na raka jajnika

Szczepionka jest opracowywana przez naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego, w Instytucie Medycyny Molekularnej MRC Weatherall. Prepatat o nazwie OvarianVax uczy układ odpornościowy rozpoznawania i atakowania najwcześniejszych stadiów raka jajnika.

Eksperci mają nadzieję, że szczepionka na raka jajnika może działać podobnie do szczepionki na wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), która wykazuje wysoką skuteczność i daje nadzieję na wyeliminowanie raka szyjki macicy.

Zespół badawczy pod kierownictwem prof. Ahmeda Ahmeda, specjalisty onkologii ginekologicznej, obecnie pracuje nad identyfikacją celów komórkowych dla szczepionki. Chcą ustalić, które białka na powierzchni komórek raka jajnika we wczesnym stadium będą najlepiej rozpoznawane przez układ odpornościowy, sprawdzają też skuteczność szczepionki w warunkach laboratoryjnych.

Nie trzeba będzie usuwać jajników

Następnym etapem będą badania kliniczne na kobietach mających mutację genu BRCA – która znacznie zwiększa ryzyko raka jajnika – a także na kobietach bez tej mutacji.

Prof. Ahmed zapytany przez Sky News czy raka jajnika może zostać wyeliminowany dzięki tej szczepionce, odpowiedział: „Oczywiście, taki jest cel”.

– Mamy przed sobą długą drogę przed sobą, ale to naprawdę ekscytujący moment. Jestem bardzo optymistycznie nastawiony – powiedział.

Dane brytyjskie pokazują, że 45 proc. osób z mutacją w genie BRCA1 i prawie 20 proc. ze zmienionym genem BRCA2 zachoruje na raka jajnika do 80. roku życia. Dla porównania – w populacji ogólnej to ryzyko wynosi około 2 proc.

Obecnie kobietom z mutacjami BRCA1/2 zaleca się usunięcie jajników do 35. roku życia. Zdaniem prof. Ahmenda szczepionka pozwoliłaby na nieusuwanie jajników. Przypomina, że prace nad szczepionką jeszcze potrwają, ale jej pierwsze efekty ma nadzieję zobaczyć za cztery, pięć lat.

Rak jajnika jest bardzo podstępny

Ryzyko zachorowania na raka jajnika rośnie wraz z wiekiem. Najczęściej zapadają kobiety z przedziału wiekowego 55 -79 lat. Jak podkreślają onkolodzy, to – porównaniu do innych nowotworów – rak jajnika jest jednym z bardziej podstępnych. Objawy pojawiają się późno, często są nieswoiste, w tym czasie guz może się szybko rozwinąć. Nie ma też badań przesiewowych.

Światowe dane pokazują, że każdego roku na raka jajnika umiera ponad 100 tys. kobiet.

W Polsce rocznie rejestruje się 3,5 tys. nowych zachorowań. 75 proc. przypadków zostaje rozpoznanych w III lub IV stadium choroby. To sprawia, że rokowania są bardzo niekorzystne.